Jaarlijks begint eind januari/begin februari een nieuw jaar volgens de Chinese kalender. 2023 staat volgens de Chinese dierenriem helemaal in het teken van het Konijn. In tegenstelling tot de westerse sterrenbeelden, is de Chinese dierenriem gebaseerd op het geboortejaar in plaats van de geboortemaand. Het Konijn is het vierde van alle 12 dieren in de Chinese dierenriem: Rat, Os, Tijger, Konijn, Draak, Slang, Paard, Geit, Aap, Haan, Hond en Varken.

Geloof het of geloof het niet, maar mijn huidige schaakvereniging Westergoo is onlangs 137 jaar geworden. Op een maandag (Blue Monday?) in januari 1886, de 18de om precies te zijn, kwam een aantal schaakliefhebbers bijeen in het etablissement Het wapen van Wonseradeel te Bolsward om een vereniging op te richten die tot doel had het nobele schaakspel wekelijks te gaan beoefenen. De vereniging behoort hiermee tot het selecte gezelschap van schaakclubs die voor 1900 zijn opgericht.

Na mijn verhaal over de teloorgang van een gambietspeler (link), nu maar weer eens een partijtje van mijzelf vanuit het verre Fryslân. Nadat ik voor mijzelf het besluit had genomen om geen externe wedstrijden meer te spelen, althans voorlopig niet, heb ik om er zeker van te zijn dat ik aan eventuele druk uit het Waardse zou bezwijken, mijn lidmaatschap van de sv Heerhugowaard opgezegd. Ik heb daarbij wel aangegeven dat ik graag tientjeslid wil blijven, zeg maar een soort van donateur.

Dit is het verhaal van een schaker die heel graag gambieten speelde. Zijn naam is bij de redactie bekend, maar voor het verhaal zullen we hem Bent noemen. Voor het geval dat u dat mocht denken, het gaat niet om Bent Larsen, want zover mij bekend was dat geen gambietspeler. En het is ook geen familie! Bij hem kwam wel het damegambiet af en toe op het bord, maar dan de geweigerde variant. En dan is het eigenlijk geen gambiet meer.

De vorige keer (link) sloot ik af met een partij van Staunton tegen Pierre de Saint Amant. In diezelfde column heb ik een lijstje opgenomen met de (fictieve) nummers 1 vanaf deze Fransman. Daarin staat ook een duidelijk ondergewaardeerde speler uit die tijd, namelijk Lionel Adelbert Bagration Felix Kieseritzky, Lionel voor vrienden. Bij de meeste schakers is hij vooral bekend om zijn verlies tegen Adolf Anderssen in de partij die als "the immortal game", oftewel de onsterfelijke partij, te boek staat. Minder bekend is dat deze partij werd gespeeld tijdens een match, of reeks, van 15 partijen tegen elkaar die door Kieseritzky met 9-6 werd gewonnen! Uit deze reeks geef ik een winstpartij van hem.

Even een berichtje uit het "verre" Makkum. Ik bespreek kort een 4-tal partijen van voor en net na de lockdown. Na deze partijen heb ik er inmiddels alweer een paar gespeeld, maar daarover misschien later. Van deze vier partijen zijn er een paar tegen clubikonen, waaronder de huidige kampioen, Murk Viersma. Mooie voornaam overigens.

De vorige keer heb ik een beeld geschetst van Staunton en de verhoudingen in de schaakwereld in die tijd (link). Ik heb nu wat meer bekeken van voor en na de tijd van Staunton. Het onvolprezen Chessmetrics was daarbij een prachtig hulpmiddel. Op die site zijn de toernooien en matches uit die tijd verrekend en zo is men tot een rating gekomen voor de topspelers van toen en hoe lang zij als sterkste beschouwd konden worden.

In de vorige column maakte ik een opmerking over ene Howard Staunton en dat er met gemak een hele column aan hem gewijd kan worden. Welnu, bij deze dus. Ja. Die Staunton! Hij was zonder twijfel één van de sterkste schakers van zijn tijd. Of hij op enig moment de absoluut sterkste was is natuurlijk de vraag. Hijzelf vond in elk geval van wel, maar daarover verderop. Een feit is dat er sinds zijn tijd wordt gespeeld met stukken volgens een model dat zijn naam draagt.

Nu even geen Friese pad avonturen, maar een onderzoekje dat ik al heel lang heb willen doen, namelijk naar de herkomst van namen van een schaakopening en dan als eerste de verwijzing naar een land. Steden en namen van personen komen misschien ook nog wel eens aan bod. Ook partijen zijn makkelijk te plaatsen, denk alleen maar aan "de parel van Zandvoort" die dus hoogstwaarschijnlijk niet in Haarlem of Amsterdam gespeeld zal zijn. Hoewel Zandvoort tegenwoordig ook wel aangeduid wordt als Amsterdam aan Zee. Alles voor het toerisme nietwaar?!

Inmiddels is het november geworden en de dagen gaan ook echt herfstig worden. Dat is de periode waarin de dagen korter worden en de temperatuur gaat zakken. Alle leven gaat in de ruststand, de bomen laten hun bladeren vallen, de sapstromen van alle planten komt nagenoeg tot stilstand. Vele diersoorten gaan in een winterslaap of trekken naar warmere streken. Behalve de mensen, en met name schakers, die worden dan juist actiever. Waar zou dat aan liggen? Ontvluchten aan de sleur van alledag of gewoon wat te doen willen hebben? Terrasweer is het in elk geval niet meer, dus naar binnen en schaken! Rare jongens die schakers...